Het Recept

Ik zag een foto op Twitter van een boom die gesnoeid werd en “nee niet gekapt, dat is niet de bedoeling!”. Ik moest denken aan mijn eerste bewuste tandartservaring. “Ik zie een gaatje, moet ik even boren, … nou da’s eigenlijk een forse, even de grotere boor, … zeg maar rustig een joekel van een gat, … die kies moet er uit.” Het is de Salamitactiek ultimo formo. Die boom gaat eraan. Dat staat al vast. Zoals in politieke besluitvorming dat vaker lijkt te gaan. Lijkt te gaan, want de werkelijkheid is natuurlijk anders, als je voor die werkelijkheid open staat. Dat laatste wordt lastig vanwege de doorlooptijd.

Als raadslid stap je in de nodige dossiers van vóór je raadslidmaatschap. Zo’n dossier heeft geheimen, heel veel geheimen en gewoon vergeten zaken die opgerakeld moeten worden. In dat opzicht niet anders dan in het bedrijfsleven: Wij zien het publieke discours, de formele vorm – het dossier sec- maar daar onder is het een slangenkuil van coalities, informele normen en waarden, psycholische behoeften, macht, loyaliteit, percepties, sociale codes, gevoeligheden en moraal. Een zodanige berg ijs onder water, dat je hoopt dat je niet op de Titanic zit met maar één man op de uitkijk of met een baldadige Schettino aan boord met slechts oog voor schoonheid en een slechte timing. Het MFC –MultiFunctioneelCentrum (tegenwoordig MFC/ECG) in Geldermalsen is een dergelijk dossier. Lang geleden gestart, vanuit een aanstormend probleem van sterk verouderde en versnipperende huisvesting, gecombineerd met een ideaalbeeld anno 1999 en al snel gemankeerd door angst bij mensen vanuit een ander project: Het KostenoverschreidingsSpook. Zo ontstond een MFC waar de honden nu geen brood meer van lusten en zelfs notoire voorstanders zich van achter de oren gingen krabben. Niet geheel waarheidsgetrouwe weergave geeft in sneltreinvaart een koningsdrama in vijf actes.

Acte I: We gaan een MFC bouwen met een exploitatie van maximaal 4 ton, midden in het centrum. Onderzoek wijst uit dat lukt absoluut niet. Acte II: We gaan een MFC bouwen met een exploitatie van max 4 ton buiten het centrum. Onderzoek wijst uit: dat kan net niet. Acte III: We gaan een MFC bouwen met een exploitatie van max 4 ton mét een ECG (Eerstelijns GezondheidsCentrum) buiten het centrum. Onderzoek wijst uit: Het kan makkelijk. Acte IV: We onderzoeken nog een keer of het geheel alsnog in het centrum kan, Het kan niet. Acte V: We maken een groter MFC met nieuwe onverbiddelijke grenzen, we maken een soberder MFC zélf, in het centrum van de woonconcentraties want ondertussen kan ‘anders’ niet meer. Onderzoek wijst uit: Het kan, het moet en het zal. En aldus geschiedde

Volgens wat lijkt een goed gebruik in de politiek, gaat het besluit allang niet meer of er meerderheid voor is maar of de meerderheid niet tegen is. De één noemt het een bestuurlijke fuik, de ander voelt zich gevangen in een voorwaarde van vroeger. Het heeft niet veel meer met bereiken te maken maar meer met vermijden. Niemand rep meer over het doel, over de toekomst, iedereen roept alleen wat over het middel en het verleden. Persoonlijke aanvallen worden nog verhaald maar met een toon die eigenlijk het zwijgen er toe doet. De ijsberg smelt niet, hij groeit. Hij groeit tot aan de hemel en tot aan de verkiezingen. Dat wordt nog wat.