Het coalitieakkoord werd op de vrijdag voor het (Paas)weekend vrijgegeven, we keken er reikhalzend naar uit, we wilden de ‘sandwichmethode’ toepassen maar moesten tot tien tellen en stoppen. Als een gebed zonder einde. Dat is niet goed, maar als je op inhoud wilt kunnen discussiëren moet er inhoud zijn. Hierbij de eerste analyse waar die ontbreekt en zoals die dinsdagavond in de raad is verwoord:
Voorzitter, als geen ander, begrijpt D66 dat in een open akkoord weinig ruimte is voor details. Wanneer deze echter wél in een akkoord verschijnen is het daarom reden hier extra zorgvuldig naar te kijken en welwillende waarschuwingen af te geven. We lopen even door dit akkoord dat zich het best laat typeren als:
Niets nieuws onder de zon , oude koeien en een gebrek aan ambitie omfloerst met het ‘samen’-mantra.
en staan bij een 10-tal punten stil:
ten eerste
Voorzitter, al in de eerste alinea wordt een mandatering op ondemocratische gronden afgegeven. De zeggenschap, waar dit college en de coalitie afstand van wil doen en dit neer wil leggen bij ‘dorpen en wijken die de uitdaging willen aangaan’ zoals dat er staat, is een bedenkelijk signaal en pseudo democratisch denken. Net als voor de dorpen en wijken waar men die uitdaging niet voelt maar wel zaken geregeld wil hebben.
De coalitie gaat er onterecht vanuit in haar contact met de burger dat iedere burger toegang heeft tot, en handig is met nieuwe applicaties te werken, die op een beperkt platform functioneren. Mooi spul maar je kunt er niet op bouwen, bevraag de NS vandaag die wanhopig verwijst naar de papieren tijdschema’s die men wilde wegbezuinigen.
“Een wekelijks inloopuur als pilot voor minder validen” vinden wij een ongepaste woordgrap en D66 hoopt dat er eerst aandacht is voor een sterk verbeterde telefonische bereikbaarheid en een adequatere openstelling, bijvoorbeeld op de zaterdagmorgen; en we hopen op een website waar je als burger belangrijke zaken op kunt vinden.
Ten tweede
D66 is verbaast over de snelheid van namen noemen als het om samenwerking gaat en hoopt dat dit college slechts die samenwerkingen aan wil gaan, die zinvol zijn en dan pas met bijbehorende namen komen; Met Neerijnen samenwerken omdat het Neerijnen is, is geen argument en Buren heeft reeds weken geleden aangegeven niet met Geldermalsen te willen samenwerken. Dat is ook helemaal niet aan een college en vaak ook al niet aan een raad alleen, maar gaat dit ook andere raden aan. Waarom er überhaupt over fusies wordt gesproken als men die zo pertinent niet aan wil gaan, is ons onduidelijk maar misschien wordt dat nog duidelijk gemaakt vanavond.
Het ware trouwens beter geweest als men de snelheid van namen noemen had betracht bij het noemen van de namen van de wethouders en hun beoogde portefeuilles. Het uit de pers moeten vernemen is een raad onwaardig.
Ten derde
Voorzitter, over de zorg ontbreekt juist ieder accent, snelheid of urgentie in dit akkoord. Slechts een paar regels met een verwijzing naar extra budget, terwijl de ozb alvast op slot wordt gezet. Ietwat overhaast of post-electoraal voor het nageslacht maar levensbedreigend voor onze inwoners als de nood hoog is. Dat is ondoordacht, dat baart pas echte zorg, met of zonder inflatiecorrectie want ook dat wordt niet vermeld.
“Het welzijnsaanbod wordt gecentraliseerd en het accent komt nog meer te liggen op vrijwilligers en mantelzorgers”, U begint met een oplossing maar het probleem is nog niet in kaart: Over de professionele zorgfunctionarissen en welzijnfunctionarissen wordt zelfs niet gerept.
Ten vierde:
Het akkoord vervolgt met veel ‘denken en bekijken’, er worden voor ons onzichtbare provinciale knelpunten voorgehouden en opgelost met een mogelijke tweede lingebrug maar niets wijst op een sterk veranderde verkeersproblematiek. Dergelijke oplossingen voor ogenschijnlijke problemen, of voor de bühne, worden vaker aangehaald: Burgerwachten en algemene fatsoensnormen doen het ergste vrezen voor wederom willekeur en privacy en juist over dat laatste staat niets over in het akkoord, ook niet in het kader van de nieuwe zorg.
De nieuwe betutteling behelst ook dorpsplannen en dorpsbudgetten die klaarblijkelijk ter faveure van theetuin-startende ondernemers moeten worden aangewend -behalve op zondag en waar verschil wordt gemaakt tussen een slecht belegd broodje of een halfje Betuws Donker.
Ten vijfde
De met veel tamtam aangekondigde cultuurnota in dit akkoord vergeet te vermelden dat het laatste stuk cultuurhistorisch Geldermalsen zojuist is omgebracht en daarmee de nota mosterd na de maaltijd wordt of anderszins ongeloofwaardig is geworden. Arm Geldermalsen, arme peuters jonger dan 4 jaar waarvoor cultuur blijkbaar niet is bestemt en besteedt in de ogen van deze coalitie –zoals uit de tekst helaas blijkt.
Ten zesde
Qua werkgelegenheid horen we veel voor fruitboeren, maar geen woord over toerisme, terwijl dat juist ‘banenmaker nummer 1’ is, zo we hebben we van een enthousiaste wethouder geleerd afgelopen donderdag en innovatie moet worden uitgevonden. Dat is geen beleid, dat is wat aan modderen in de klei.
D66 is aangenaam verrast door het specifieke getal van 19 regels die worden aangepast voor ondernemers, maar acht de kans groot dat er meerdere te beschouwen zijn in het streven naar vermindering regeldruk en vraagt het college een bredere kijk te hanteren wanneer het om ondernemerschap gaat.
Ten zevende:
Echte zorgen maken wij ons ook om de duidelijk neergelegde intentie de alles-in-een-school niet meer in de Plantage te willen bouwen terwijl dit verkoopargument nr 1 is voor deze wijk. Zo maakt u het wel erg moeilijk jonge mensen cq starters te binden. Speciaal onderwijs lijkt een semantische term te zijn geworden of bedoelt men hier ‘bijzonder onderwijs’ als handreiking naar een coalitiepartner; Speciaal onderwijs valt immers al onder samenwerkingsverbanden. Helaas staat er weer niets in over het leerlingenvervoer waar wij wel invloed op hebben. Wel staat er iets in over fietsveiligheid maar die beperkt zich weer wonderlijk genoeg tot een rondje Rhenoy voor de schoolkinderen.
Ten achtste
Veiligheidshuis, brandweer lokaal , hangjongeren, led-verlichting, zonnepanelen, allemaal onderwerpen van going concern, weinig ambitie dus, weinig daadkracht maar behoudend. Over ‘social return’ en de prestatieladder geen woord maar er liggen wel raadsbrede moties, wat gaat het college met die goede erfenis doen?
Er worden cafetariaplannen gepresenteerd voor het centrum maar de keuze wordt gelaten. Van vrij parkeren tot groen overal, van hangjeugd met veiligheid tot gevulde winkels; geld te over, zo lijkt het. Zoals onze bakker zegt: “Lariekoek”, maar die kunt u maar beter bij hem kopen.
Ten negende
blijft de aandacht voor de vereiste spaardrift voor een Tweede Lingebrug, die overal in de stukken opduikt in plaats van echte mobiliteit (zoals fietsvoorzieningen en buurtbus) en het marginaliseren van ons nieuwe centrum voor kennis, kunde en zorg her en der in de tekst, doet het ergste vrezen. Doe dit niet college. Doe dit, voor het eerst in twintig jaar, eens niet. Dat zou pas ambitie zijn. Dat siert een betrouwbaar college.
Tot slot
Het zal u niet verbazen, had D66 mee mogen denken en praten over een mogelijk akkoord zoals voorgaande keren, dan had men nu niet vanuit onzekerheid ‘ het samen’ hoeven te benadrukken in het akkoord en de vele malen via sociale media dat er ‘samen dingen’ moeten gebeuren. Nederland weet dat als geen ander, Geldermalsen weet dat als geen ander, maar wat het college gaat doen is met dit akkoord niet duidelijk.
D66 vindt dit akkoord ondanks de schitterende layout, waarvoor complimenten, daarom voor de komende vier jaar onvoldoende richtinggevend, laat staan voor de periode erna.
De zelfredzame burger wordt geholpen met leuke dingen, maar de kwetsbare blijft kwetsbaar in dit akkoord en D66 adviseert daarom het college om los van dit epistel te gaan besturen en met voorstellen te komen die wij als raad op hun inhoud en meritus zullen beoordelen. Wij wensen dit college daar veel wijsheid bij.
Eén reactie
Jan de Geus
Op de Blog op de D66blog-site reageerde Arthur Hanselman. Voor de volledigheid staat hier zijn reactie en mijn reactie daar op hieronder:
Arthur Hanselman says:
30 april 2014 at 20:40 (Edit)
Eindelijk de tijd gevonden om te reageren, maar gelukkig kan inhoudelijke discussie ook na ruim een week nog wel. Inhoudelijk, altijd goed en belangrijk, maar in onderstaande neem ik toch ook een stukje emotie mee, want politiek brengt die factoren nu eenmaal (bij mij) naar boven.
Dus eerst maar die emoties… Als je mij dat wilt toestaan.
“Zuur” en “weinig constructief” waren kwalificaties die je op twitter voorbij zag komen naar aanleiding van de reacties van D66 op het nieuwe coalitie-akkoord. Onder andere uit mijn mond, of beter gezegd, uit mijn typende vingers. En ook na het lezen van het hele verhaal en jouw eerste analyse met alle kritiek, komen die zelfde woorden bij mij bovendrijven.
Ik herken op dit moment niet de lijn van D66, zoals ik die van oudsher ken. In plaats van een altijd kritische, maar eveneens altijd opbouwende, constructieve partij, zie ik een partij die negatief is en voor het oog alles dat uit de coalitie voortkomt negatief beziet. Je weet het, als links-liberaal salon socialist, voelde ik mij zeer thuis bij de links-liberale D66 van weleer. Ik weet dat die partij niet meer bestaat, maar dat constructieve, opbouwende, hoop (en verwacht) ik desondanks weer snel terug te vinden hier in Geldermalsen.
De inhoud dan… Als ik je analyse lees, zie ik vooral een zoektocht naar nare en slechte punten in het akkoord, zonder open te willen staan voor de positieve zaken.
Ik heb zelf het akkoord uitgebreid doorlopen, maar wist toch daarin best een aantal positieve punten te vinden. Ik pak er dan een pennetje bij en ga zitten krabbelen. Zo doende kwam ik tot 30 plusjes, 11 minnetjes, 21 (!) vraagtekens (die dichter bij minnetjes zitten dan bij plusjes) en 4 plusminnetjes (niveau: het zal wel). Mijn persoonlijke conclusie is dat ik de coalitie vooralsnog de voorkeur van de twijfel geef. Ik zie een hoop onduidelijkheden, heb veel vragen, maar zie zeker ook positieve punten. Zeker waar het ideeën en initiatieven betreft waar we mee aan de bak kunnen met behulp van cocreatie. Er is veel aandacht voor het proces, de totstandkoming van beleid, meer dan dat de besluiten al op voorhand zijn gegoten in beton. Dat zou D66 toch moeten aanspreken?
Ik kan me uiteraard vinden in een deel van de kritiek die je hebt. Maar dat er geen enkel lichtpuntje is te vinden, gaat mij te ver en op een aantal punten schiet je af, wat voor mij evident goede ontwikkelingen zijn.
Ik ga me inhouden en niet alles waar ik het niet met je eens ben weerspreken. Dat past beter in een goed gesprek met een glas wijn of een kopje koffie. Maar laat ik één van jouw kritiekpunten als voorbeeld eruit nemen en mijn opmerkingen daarbij maken, het gaat dan over jouw vijfde kritiekpunt, ten aanzien van Cultuur.
Een onderwerp dat mij professioneel en privé zeer aan het hart gaat. Wat mij betreft is het bijzonder en kwalijk dat er in onze gemeente al lang geen enkele visie of beleidsnota is voor cultuur. Dat is mij een doorn in het oog. En ik vind het teleurstellend dat geen van de politieke partijen zich daar de afgelopen jaren erg druk om maakte. Sterker nog, het weinige geld dat werd uitgegeven (Stichting PIT etc) werd “omgebogen” zoals het zo mooi mag heten.
Groot was mijn vreugde en enthousiasme toen ik rond de verkiezingen merkte dat verschillende partijen belangstelling hadden voor dit onderwerp en het schrijven van een cultuurnota wilden opnemen in hun verkiezingsprogramma. En voila, nu is er een coalitie-akkoord, waarin dit ook nog eens écht terecht is gekomen. Hoezee!
Er gaat – als het goed is – een cultuurnota komen, niet in een ivoren toren geschreven, maar waar men op zoek gaat naar de behoeften van de inwoners, onderwijs en het culturele veld en waarin men gaat proberen deze aan elkaar te verbinden. Als ik het akkoord mag geloven, komt er daarbij veel aandacht voor cultuureducatie. Met in eerste instantie de focus op het primair onderwijs. Een prima voornemen en ik heb het vertrouwen dat dit er ook echt van gaat komen.
Dan jouw reactie op deze ontwikkeling:
“De met veel tamtam aangekondigde cultuurnota in dit akkoord vergeet te vermelden dat het laatste stuk cultuurhistorisch Geldermalsen zojuist is omgebracht en daarmee de nota mosterd na de maaltijd wordt of anderszins ongeloofwaardig is geworden. Arm Geldermalsen, arme peuters jonger dan 4 jaar waarvoor cultuur blijkbaar niet is bestemt en besteedt in de ogen van deze coalitie –zoals uit de tekst helaas blijkt.”
Als ik dat lees is mijn eerste reactie er een van teleurstelling. Wil je het mooie hiervan niet zien? Je lijkt vooral op zoek naar redenen om BOE te kunnen zeggen? Maar goed, dat is weer emotie… Maar ook inhoudelijk kan ik me geenszins herkennen in je bezwaren.
Allereerst valt het volgens mij wel mee met de tamtam. Ik lees helaas niet in je reactie hoe je zelf staat tegenover het opstellen van een cultuurnota, maar uit de strekking van het verhaal begrijp ik dat je het allemaal maar onzin vindt. In ieder geval geef je op geen enkele manier aan dat dit een positief iets is. Voor mij volkomen onbegrijpelijk; D66 maakte zich toch ook hard voor de cultuur en cultuureducatie? Niet meer? Hoe kan je als cultuurliefhebber nu tegen het schrijven van zo’n nota zijn?
Dan jouw kritiekpunten. Allereerst de centrumkerk; dat “het laatste stuk cultuurhistorisch Geldermalsen zojuist is omgebracht”. Heeft de gemeente Geldermalsen dadelijk helemaal nergens meer een stuk cultuurhistorie? Zullen we samen eens door de gemeente gaan fietsen? Buiten dat: stel nu dat dit het laatste stukje cultuurhistorie was, wat het natuurlijk niet is (en dan nog voorbijgaand aan de vraag of uitbreiding dit stuk cultuurhistorie definitief de das om doet)… Is de uitbreiding van de centrumkerk deze coalitie aan te rekenen op de allereerste dag dat deze coalitie bijeen is? Is dit niet een proces waarin veel van de beslissingen al lang lang geleden zijn genomen? Is dit niet een proces dat – zoals bijvoorbeeld het MFC – al zo’n 10-15 jaar geleden is ingezet? Zo’n proces waarvan alle politici mij altijd vertellen dat het een eenmaal ingeslagen weg is en dat de echt belangrijke beslissingen al zo lang geleden zijn genomen, met een democratische meerderheid, in de raad? Zoals het geval was met de bebouwing bij de stationsomgeving en het MFC. Hoe kan je dat deze nieuwe coalitie aanrekenen?
En met de uitbreiding van de centrumkerk is ieder streven naar een cultuurnota “mosterd na de maaltijd […] en anderszins ongeloofwaardig”. Is de visie van D66 dat de cultuur in Geldermalsen alleen om de centrumkerk gaat? Is er is niets meer te melden over cultuur nadat de centrumkerk verminkt is?
En dan de laatste zin: “Arme peuters jonger dan 4 jaar waarvoor cultuur blijkbaar niet is bestemt en besteedt”? Is dat niet een beetje vergezocht? Of gewoon flauw? Natuurlijk valt er wat te zeggen over de gekozen doelgroepen. Maar ik kan me vinden in het besluit om te beginnen bij het primair onderwijs. Je moet ergens beginnen, niet waar? En de jeugd heeft de toekomst. De theorie vertelt dat als je schoolgaande jeugd weet warm te maken voor cultuur, ze dit de rest van hum leven als iets positiefs meedragen en zodoende ook op hogere leeftijd een positieve grondhouding hebben ten aanzien van cultuur.
Maar hoe zit het dan met het verdere onderwijs? Moet je daar niets mee? Natuurlijk wel. Dat sluit het coalitie-akkoord toch ook niet perse uit? Ze stellen alleen te beginnen met het primair onderwijs. Wat mij betreft een logische keuze. Van daaruit kan je uitbouwen. Misschien moet je ook iets met kinderen onder de 4 jaar. Of wat dacht je van ouderen? Daar zou je een strijdpunt van kunnen maken. Maar is dan de manier om iets te bereiken, wat mij betreft niet eerst het geheel neer te sabelen? In mij ogen zou het beter en constructiever zijn om een aanvulling te geven op de plannen en te roepen dat de jeugd onder de 4 niet moet worden vergeten. En vanuit mijn werkervaring ben ik dan werkelijk onbeschrijfelijk nieuwsgierig hoe D66 nou net die doelgroep zou willen benaderen? En hoe je precies die baby’s en kinderen bij cultuur zou willen betrekken. Want, ik heb daar zelf niet zoveel ideeën bij anders dan bijvoorbeeld het project Boekstart van de bibliotheek. Op dit vlak verwacht ik uiteraard mooie amendementen van D66.
Ook van mij een heel epistel dus… Het gaat te ver om op deze wijze door alle negen de kritiekpunten te lopen. Zoals gezegd, bij een aantal zaken zullen we het volstrekt eens zijn (zoals de voorgenomen verschuiving van macht en zeggenschap richting “de dorpen”, zonder dat daar democratische borging tegenover staat), maar bij veel van je kritiek gaan mijn gedachten richting epistels als deze… Ik vrees dat we het op veel punten niet (meer) eens zijn. Doet natuurlijk niets af aan het feit dat je een mooi mens en een goed politicus bent, maar mijn advies aan D66 is: En nu vooruit! Of anders misschien: Blij is het nieuwe boos!
Ik ben benieuwd naar je reactie en zie uit naar het moment dat we weer eens een gesprek hebben.
– See more at: http://d66blog.nl/jan-de-geus/2014/04/23/vaststelling-coalitieakkoord-geldermalsen-22-april-2014/comment-page-1/#comment-35
———————————————————————————–
Beste Arthur, bedankt voor de reactie.
Ik zal trachten slechts te verduidelijken daar waar ik denk dat het handig is en verre te blijven van eenvoudige defensieve weerwoorden, maar dat kan soms wel eens op het randje van elkaar zijn. Schroom dan niet om te ageren, reageren of anderszins hier blijk van te geven.
De emotionele verzuchting over ‘zuur’, ‘weinig constructief’ met ‘alleen oog voor negatieve elementen’ is een hele begrijpelijke en geeft aan dat de verbijstering, de teleurstelling en de leegheid die wij ervaarden bij het lezen van het voorliggende akkoord in ieder geval tot op bepaalde hoogte goed tot uitdrukking gekomen zijn. En daar zit een eerste dilemma: het stuk werd laat in de middag van Goede Vrijdag publiekelijk gemaakt, gevolgd door een stralend Paasweekeinde (zeg maar zondagrust) voor gezin en gemoedsrust en op dinsdag met de fractie aan de slag om dinsdagavond dit uit te spreken. Vier weken onderhandelen doe je dan altijd geweld aan, als je constructief zou willen zijn op een namiddag, dus beperken we ons tot het gepresenteerde. Daarmee heb je gelijk als je dit niet één van de sterkste commentaren vindt in de traditie van D66Geldermalsen.
Een tweede dilemma werd de aanvliegroute. Het akkoord wordt gepresenteerd als een akkoord op hoofdlijnen maar dan zitten er ineens hele vreemde mini-details in, details die een diepere laag hebben en iets aangeven over machtsverhoudingen in de coalitie, en soms gênante aanwijzingen over water en wijn tijdens het doorlopen onderhandelingsproces. Het akkoord op grote lijnen kende weinig verrassingen, dus de details werden voor ons het Leitmotiv voor de uitwerking van de beoordeling in tegenstelling tot wat andere partijen deden. Daarmee is het risico groot dat men de aangehaalde incidenten als incidenten blijft beschouwen en niet als patroon gaat herkennen van een veranderd beleid waarvoor wij ‘huiverig’ zijn. Gezien je reactie is dat onvoldoende uit de verf gekomen en dat neem ik mij ter harte.
Het dossier Centrumkerk is inderdaad niet één van dit college maar wel van de coalitiespelers door de jaren heen, in die zin niet verwonderlijk dat we in het commentaar dit dossier koppelen aan toekomstig cultuurhistorisch beleid omdat juist deze coalitiepartners slechts vanuit functioneel en achterban belang oordeelden en het aanzicht (de cultuurhistorische waarde) van een mindere orde vinden en waarbij bestuurlijk bedenkelijke methoden zijn gehanteerd. Het incident hier is dus gebruikt om het patroon zichtbaar te maken. Democratisch werd diezelfde avond aldus besloten –daarom ook zo gebruikt in de tekst en daarmee is de kous af als dossier maar niet onze bezorgdheid over het patroon. Het gaat immers niet over de intenties (cultuurbeleid) maar om gedrag.
Een patroon dat zichtbaar wordt in andere ‘kleine details’ zoals de toevoeging “peuters ouder dan 4 jaar” of verkeersveiligheid voor kinderen langs een provinciale weg, maar dan met name bij het stukje tekst over Rhenoy, terwijl dit voor de gehele provinciale weg geld en zeker ook voor de weg Beesd-Culemborg en Geldermalsen-Culemborg. Vreemde details in een akkoord op hoofdlijnen en vreemde omissies bij hoofdlijnen van cruciaal belang voor inwoners die mij tot de slotbeoordeling bracht.
Op je operationele vragen over het betrekken van beuters en peuters bij cultuur gaan we later wel in (bijvoorbeeld peutertheater) maar dat was niet de crux. De crux was, door het benadrukken van de details als uitwerking van een hoofdlijn, het patroon dat zichtbaar werd, het niet laten prevaleren van een gemeenschappelijk belang (wat iets anders is dan een democratische meerderheid) en het doorzicht naar achterbanpolitiek of cliëntelisme zoals je wilt.
Dat was de crux, die avond, die bol stond van het aangekondigde ‘samen’, maar waarbij ‘samen’ alleen bestond als uitgesproken intentie en daar al niet in gedrag getoond werd –ook onderling in de coalitiepartners trouwens niet, maar dat is achteraf.
Voor een kritische en constructieve partij is het handig als je kunt aanhaken, mee kunt praten, mee richting kunt geven. Voor een oppositiepartij gaat het om onderscheiden. Wij zijn de komende periode beide en nadrukkelijk wordt het streven om niet onzichtbaar en te laat gewaardeerd te worden.
“Assertiever” wordt het nieuwe elan; dat klinkt anders (zowel letterlijk als figuurlijk), we hebben nog maar drie en half jaar en we hebben heel veel te doen en in te brengen op het gebied van zorg, kennis, cultuur en bestuur. Dat gaan we doen, maar niet die avond, wel op alle dagen daarna. Blijf ons volgen, blijf kritisch maar verwacht geen roze bril van ons. Daar is het nu de tijd niet meer naar.