Voorzitter
In de aanloop naar deze beschouwingen heeft u terecht aandacht gevraagd voor wat fracties bij de kadernota reeds gevraagd en gesteld hebben. Tezelfdertijd heeft u de spreektijd verkort tot 6 minuten. En met dat laatste treedt u, wellicht onbewust, in de traditie van de centrale overheid. Immers onze beschouwing van toen, kan nu, met deze begroting -bijna onverkort- worden herhaald. Tot aan de kardinale uitstel van al die genoemde punten toe. En mocht u denken, dat er inmiddels één is opgelost, sinds dinsdagavond weten wij er weer twee bij.
Zelfde tekst in minder tijd, doet denken aan de zwaar gereduceerde budgetten die wij van de centrale overheid krijgen voor een gelijk gebleven zorgtaak. De analogie is niet om te lachen.
Het is te hopen dat diezelfde centrale overheid een stabiele uitkering van het gemeentefonds gaat toepassen. U mag dit benadrukken, desgewenst en bijtijds in nóg een brief. Hier valt nu immers amper mee te rekenen, laat staan te besturen. Wij hebben dus soms begrip voor dit college.
Laat ik vooropstellen dat aan de expliciete wens van D66 bij de kadernota is voldaan: de volgende politieke generatie zal volgens deze begroting niet meer tegen een tekort van 7 ton aankijken, waarvoor dank. Al lijkt deze verschuiving ‘komen aanwaaien’, want in de andere elementen lijkt weinig veranderd. U heeft zelfs niet gepoogd de gevraagde ambitie van deze raad te honoreren, om OZB-verlaging na te streven of -in het minste geval- de inflatiecorrectie niet toe te passen. Of u heeft dit keurig binnenskamers gehouden en slechts vergeten ons kond te doen van die overweging? Want ook daarin is weinig veranderd sinds de kadernota.
De begroting gaat volgens het college over vijf thema’s. Vijf thema’s waarin het ontbreken van voldoende aandacht voor één specifieke groep volgens ons desastreuze gevolgen gaat krijgen. Een groep, die zelfs in de ‘inclusieve gemeente’-gedachte dreigt te worden vergeten.
Wellicht omdat je ze niet veel ziet of hoort. Een groep die stilaan verdwijnt uit de dorpen, uit alle 11 de dorpen. Niet vanuit een beperking uit zichzelf maar door een beperking op bestuurlijk vlak. Bij de inrichting van bestuurlijke plannen wordt er te weinig rekening met hen gehouden.
Bij het thema ‘ruimte geven’ ligt er een onbegrijpelijke rem op woningbouw in diverse kernen, voor kleine huishoudens, beginnende huishoudens, zowel in de sociale sector als in de iets duurdere voor de startende mensen. De begroting ademt slechts de zucht naar grote dure kavels voor hen die al hebben en toch wel kunnen maar van provincie wege nog niet mogen. Hoe neemt u regie op de nieuwe woningwet?
U heeft het over een goed economisch klimaat en laat fietsende milieubewuste klanten betalen voor zij die met de auto komen, door coûte que coûte gratis parkeren te willen realiseren – voor zij die zich dat kunnen veroorloven.
U koestert behoeften en richtlijnen uit de jaren vijftig maar jong ondernemerschap wordt daardoor gehinderd en zwaar gehinderd door gebrek aan internet-infrastructuur, bouwplannen die voor twintig jaar in de ijskast gaan en scholen die gaan en niet komen, zonder regie of plan. Een goed economisch klimaat streeft u na, maar één groep wordt in ieder geval vergeten.
Op gebied van gezondheid en welbevinden tasten we bovendien nog volledig in het duister wat we besteden, aan wie we besteden en wie we vergeten, laat staan dat we weten wat we overhouden.
Eén groep vergeten we zeker daarin. Het getouwtrek en gedoe voordat we een jogg gemeente worden, spreekt boekdelen.Over jeugdzorg is het juist weer oorverdovend stil. Al meer dan een jaar, sinds onze motie. Hoe neemt u regie om dit te veranderen?
Duurzaamheid mag niet te veel kosten en duurzaam beleid wordt zuinigjes en mondjesmaat gehanteerd, blijkens uw begroting. Onuitstaanbaar beleid lijkt het wel, maar het is wel voor de toekomst, en het is voor de groep die we daarmee anders weer vergeten. Hoe neemt u regie op onze mogelijkheden?
En tot slot het thema Veiligheid: en nog rijden landbouwvoertuigen, straks met nog hogere snelheid over quasi ‘fietspaden’ vol blubber en slecht verlichte plekken en wel vol mét die vergeten, kwetsbare groep. Waarom geen speerpunt?
Want als er iets is waar het accent op moet liggen in de uitwerking van deze begroting volgens D66, zijn het de jongeren; besturen is immers niet om Geldermalsen in stand te houden, zoals het was, maar om te werken aan een leefomgeving waarin de toekomst van en voor onze bewoners kan gedijen.
Voorzitter
“Veroudering kun je niet tegenhouden, vernieuwing wel”. Niet mijn tekst maar van Hans van Mierlo[1]; en, als ik coalitie en college mag geloven in dit begrotingsvoorstel een grondhouding die hier met verve lijkt te worden gekoesterd. Zoals de wethouder dinsdagavond zo karakteristiek schetste: “Het is gelopen, zoals het altijd loopt” en zie hier de metafoor voor deze begroting. Ogen blijven daarom gericht op de-meer- van-hetzelfde in de GNL benadering en ondertussen biedt een gemeente WestBetuwe duizenden kansen voor al uw thema’s en voor onze jongeren.
Voorzitter,
We keuren de begroting niet af maar we maken ons ernstige zorgen over de toekomst. We maken ons zorgen dat Geldermalsen nog minder aantrekkelijk wordt voor jongeren; om hier te blijven, om hier te kúnnen blijven en het is nu niet aantrekkelijk voor mogelijk terugkerend willende jongeren om dit te doen. De vernieuwing ontbreekt, de ambitie ontbreekt, en daardoor hun betrokkenheid en dat baart de zorgen bij D66Geldermalsen. Wij verzoeken u: werk daar zichtbaar aan, mét hen, want die jongeren zijn de toekomst. Voor Geldermalsen. En wij gaan u daarbij helpen, als de coalitie dat toelaat.
[1] Een krankzinnig avontuur, Hans van Mierlo, De Bezige Bij, 2012