Algemene Beschouwing D66 Geldermalsen begroting 2012
Voorzitter, geacht college,collega raadsleden, geachte aanwezigen toehoorders op afstand en volgers op Twitter,
Het is voor de tweede maal dat wij -D66- als coalitiepartner een begroting van dit college behandelen. Het is voor de tweede maal dat de cijfers het college geen aanleiding hebben gegeven tot een gemakzuchtige invulling. Het is voor de tweede maal dat er een zogenaamde winst-waarschuwing moet worden afgegeven.
Er zijn drie wegen om het gemeentelijk huishoudboekje op orde te krijgen: Bezuinigen, verdienen en de burger laten meebetalen. In dat bezuinigen zijn we aan het verdwalen. Dat verdienen schiet nog niet op en de burger zal de komende jaren moeten bijdragen, daarin hebben wij geen keuze meer.
Het is een begroting geworden waar het woord bezuiniging een centrale motor is, de klassieke benadering in de vorm van een kaasschaaf en het is net als vorig jaar dat D66 dat wel kan begrijpen maar daar niet tevreden mee is.
Bij de verdeling van de portefeuilles van deze coalitie ontstond een natuurlijke portefeuille verdeling: Eén wethouder voor het beheren van de gemeente, één voor het ontwikkelen van de gemeente en één voor de mens in de gemeente.
D66 vindt dat de mens-kant een te grote bijdrage moet leveren in deze begroting
K plus V gaf ruim een jaar geleden al aan dat de gemeente Geldermalsen wat betreft uitgaven aan welzijnsvoorzieningen voor onze burgers, in
vergelijking tot andere gemeentes en zeker tot het gemiddelde in Nederland, al op een heel laag niveau zat. Er zat al geen vet op de botten, het weinige vet dat er zat is eraf gehaald in de bezuinigingsronde van vorig jaar. Nu dreigt toch nog verder bezuinigd te
worden op welzijn om zo onze begroting sluitend te kunnen krijgen. De
nu voorgestelde bezuiniging van 10 % op alle welzijnsorganisaties
betekent echter volgens D66 dat we gaan snijden in het bot, Dat kan dus
niet. Als het moet dan wel met keuzes.
Vrijwilligers
en hun organisaties, het lokale verenigingsleven, zij zijn van
levensbelang. Zij binden mensen, brengen ze met elkaar in contact,
helpen onze jeugd opvoeden. Zij maken de nieuwe samenleving mogelijk. De
samenleving waarin taken van de overheid naar de gemeente worden
gebracht. AWBZ, Zorg, Jeugdzorg. Taakgebieden waar de gemeente moet
terugvallen op kennis en inzet van vrijwilligers en hun organisaties. De
kanteling van de WMO wordt de eerste grote vuurproef daarin en als die
kanteling een goede kans van slagen wil hebben dan moet er voldoende
ondersteuning vanuit de gemeente zijn. Nu bezuinigen op juist die
organisaties en verenigingen die bestaan uit vrijwilligers, is een
kaalslag plegen op het kapitaal aan vrijwilligers dat wij als gemeente
op dit moment in huis hebben. Dat is volgens D66 niet de juiste weg.
Daar redden we het niet mee en dat hoeft ook niet.
D66 vindt dat de beheer-kant een nadere bijdrage moet leveren in deze begroting
D66 vindt dat
Geldermalsen een aantrekkelijke gemeente moet blijven om te wonen, ook
voor jongeren en gezinnen. Dat betekent dat er voorzieningen nodig zijn.
Een bepaald minimum in ieder geval. Dat betekent ook een goed
onderhouden gemeente, het niveau van het groenonderhoud kan niet verder
naar beneden bijgesteld worden. Dat betekent wel dat beheer moet
verbeteren, in toezicht, in slim onderhoud, in flexibel plannen. Dat is
niet alleen bezuinigen maar ook verdienen, niet alleen in geld maar ook
in kwaliteit.
D66 vindt dat de verdienkant een te lage bijdrage heeft in deze begroting
De
vorige burgemeester is geroemd om zijn verdiencapaciteiten maar het
blijkt maar, als niet voldoende kennis wordt gedeeld, dat dat dan niet
beklijfd. We hebben een tekort aan menskracht op economische zaken. Onze
marketing is mondjesmaat, terreinen liggen leeg en onze ligging is zo
uniek. Tijd voor vakken vullen, om bedrijven warm te maken voor de
unieke propositie, tijd om woningen te concretiseren waar ze nodig zijn,
zodat er structureel geld verdiend wordt. Tijd om pm posten nu
daadwerkelijk inzichtelijk te maken en ze op hun meritus te beschouwen.
D66 vindt dat de burger een passende bijdrage moet leveren
Vanuit onze
verantwoordelijkheid naar elkaar als samenleving moet er meer door ons
allen worden gedaan. Juist nu. Juist deze komende jaren. Niet alleen
door een appél op vrijwilligers werk maar ook door een bijdrage vanuit
gedeelde welvaart. Met als uitgangspunt dat lasten voor individuele
burgers niet onnodig stijgen, zijn we nog steeds in staat met behulp van
een extra ozb-verhoging een aantal voorzieningen te borgen. De bitter
noodzakelijke. Niet op de klassieke manier maar vanuit een geheel andere
manier van kijken; een zogenaamde paradigmashift.
Niet de
(welzijns-)instellingen en hun portfolio of hun mogelijkheden zijn
uitgangspunt voor het leveren van diensten maar de belangen en behoeften
van de burger. Nieuwe afwegingen in balans brengen met beschikbare
middelen. De gemeente kan veel, maar de gemeente is geen geluksfabriek.
De gemeente wil momenteel te veel en is te veel half gaan doen. Die
nieuwe afweging is niet een proces van twee weken maar vereist een
zorgvuldig traject. Daarbij moet de gemeente niet iedere beslissing
uitstellen, maar durven te kiezen. En soms betekent dit kiezen, om iets
niet te doen.
D66 juicht dan ook
het initiatief van alle partijen toe om de begroting steviger te maken.
Om te voorkomen dat er een spookstad overblijft, om een artikel 12
status te voorkomen. Nu kan dat. Nu moet dat en dat is geen keuze.
De
huidige begroting ziet D66 als een kantelpunt: de focus op
bezuinigingen met de kaasschaaf levert onvoldoende op. D66 is net als
vorig jaar tegen het ongenuanceerde van deze methode geweest. De
kaasschaafmethode veronderstelt wantrouwen en arrogantie en plaatst de
keuze van de pijn niet bij de bestuurders maar bij de afnemers en dat
past niet bij de beoogde bestuurscultuur uit dromen, durven en doen.
Evenmin past het om geen goed financieel beleid te hebben en over twee
jaar met onnodige brokken te zitten.
D66
is er van overtuigd dat een raad keuzes moet maken, maar alleen op
hoofdlijnen. Kennis en kunde van college en het huis moeten hier
concrete plannen van maken. Hiervoor is wederzijds vertrouwen nodig en
D66 geeft dit vertrouwen. D66 respecteert daarom de voorgestelde
begroting op hoofdlijnen maar vraagt het college de daadwerkelijke
reducties en verstevigingen in termen van keuzes te realiseren.
D66 vraagt het college om vooruitlopend op het gezamenlijke traject zoals neergelegd in de motie van ons allen:
- Een OZB verhoging van 2,5 procent extra te overwegen, ingaande 2012 bovenop de voorgestelde 5%
- De Generieke bezuiniging op welzijn om te buigen naar een
taakstellende reductie op basis van keuzes en noodzakelijke verenigingen
en organisaties te ontzien op basis van behoeften van burgers en
gekoppeld aan de kanteling van de WMO - Een goed managementinformatiesysteem in 2012 in te voeren met up to
date budgetbeheer en inzichtelijk voor een ieder op basis van die
passende kennisbehoefte - Om Versterking van economische zaken en versnelling van
verdienactiviteiten, zowel incidenteel als structureel (taakstellend:
€500.000) - En voortvarend bovengemeentelijke samenwerking vorm te geven op allerlei gebied van gemeentetaken
Namens D66 Geldermalsen
Jan M. de Geus
fractievoorzitter